MONIKA ROMAN
ALEKSANDRA GÓRECKA
MICHAŁ ROMAN
Wykorzystanie transportu pasażerskiego w rozwoju turystyki
Wydawnictwo SGGW
Warszawa 2019
ISBN 978-83-7583-878-7
Wstęp
Turystyka stanowi jedną z szybko rozwijających się dziedzin działalności gospodarczej, zarówno w Europie, jak i na świecie [Pinto i Guerreiro 2010, s. 315-316]. Potwierdzają to dane statystyczne Światowej Organizacji Turystyki (UNWTO) [2018] i Światowej Rady Podróży i Turystyki (WTTC) [2018]. Jest zjawiskiem interdyscyplinarnym i znajduje swoje odzwierciedlenie w wielu aspektach życia, m.in. społecznym, psychologicznym, kulturowym i ekonomicznym. Turystyka wywiera także określony wpływ na uczestników ruchu turystycznego, otoczenie i gospodarkę. Jednym z istotnych elementów jej rozwoju jest transport.
Wykorzystanie transportu w turystyce może przynieść wiele korzyści, które mogą przyczynić się do rozwoju działalności turystycznej na danym obszarze. Ważnym czynnikiem jest dobór odpowiedniej infrastruktury i środków transportu odpowiadających za właściwy przepływ pasażerów. Do skutecznego przepływu między poszczególnymi punktami turystycznymi można wykorzystać infrastrukturę transportu drogowego, kolejowego, lotniczego czy też morskiego. W ostatnich latach na świecie obserwuje się stały wzrost liczby wyjazdów turystycznych, a tym samym wzrost przewozów turystycznych z wykorzystaniem różnych gałęzi transportu.
W monografii autorzy skoncentrowali się na wykorzystaniu transportu pasażerskiego
w rozwoju turystyki. Głównym celem badań było określenie uwarunkowań ekonomiczno-organizacyjnych funkcjonowania i rozwoju transportu pasażerskiego w turystyce.
W pracy postawiono następujące cele szczegółowe:
- przedstawienie podstawowych pojęć związanych transportem i turystyką;
- określenie powiązań między turystyką i transportem;
- scharakteryzowanie międzynarodowych trendów turystycznych;
- scharakteryzowanie infrastruktury transportu kluczowej ze względu na przewozy turystyczne;
- wskazanie środków transportu wykorzystywanych w przewozach pasażerów
z podziałem na gałęzie transportu; - określenie znaczenia transportu samochodowego, lotniczego, kolejowego, wodnego, rowerowego i miejskiego w turystyce;
- identyfikacja czynników i uwarunkowań wyboru różnych środków transportu
w celach turystycznych.
Przygotowując monografię wykorzystano wyniki badań własnych przeprowadzonych w 2018 roku wśród 487 mieszkańców województwa mazowieckiego, pozycje literatury krajowej i zagranicznej, akty prawne oraz dane statystyki krajowej i zagranicznej. Materiał empiryczny z badań własnych zebrano za pomocą metody sondażu diagnostycznego
z wykorzystaniem techniki kwestionariusza ankiety.
Praca składa się z siedmiu rozdziałów oraz podsumowania. W rozdziale pierwszym zaprezentowano znaczenie transportu w rozwoju turystyki. Ponadto, przedstawiono w nim główne pojęcia, funkcje oraz klasyfikacje turystyki i transportu, a także omówiono międzynarodowe trendy turystyczne. Rozdziały, od drugiego do szóstego, zawierają takie same zagadnienia, ale każdy dotyczy innego rodzaju transportu, tj. odpowiednio samochodowego, lotniczego, kolejowego, wodnego i rowerowego. W rozdziałach tych omówiono takie zagadnienia, jak: punktowa i liniowa infrastruktura transportu, środki transportu wykorzystywane w przewozie osób, ekonomika przewozów turystycznych. Ponadto, w rozdziałach tych scharakteryzowano przewozy turystyczne odpowiednim rodzajem transportu w skali światowej, europejskiej i krajowej. Ostatni, siódmy rozdział poświęcono wynikom badań własnych. Omówiono w nim charakterystykę próby badawczej, organizację i motywy podróży turystycznych, a także preferowane środki transportu podczas wyjazdów turystycznych. W części podsumowującej zaprezentowano uogólnienia i wnioski
z badań własnych, przeglądu literatury i zgromadzonych danych statystycznych.
Monografia może być wykorzystana jako kompendium wiedzy o zagadnieniach ekonomicznych i organizacyjnych transportu pasażerskiego w turystyce przez wszystkie osoby zainteresowane transportem i turystyką, które pragną pogłębić swoją wiedzę z tego zakresu.
Autorzy
Nina Drejerska
Przemiany sektorowej struktury zatrudnienia ludności wiejskiej
Z racji dynamicznego charakteru przemian wskazanych w tytule rozprawy, ważnym jej elementem były badania zmian na rynku pracy w czasie, w szczególności po okresie transformacji w Polsce. Konsekwencją takiego podejścia było włączenie analiz strumieniowych (przepływów) zatrudnienia na rynku pracy, które w porównaniu z analizami zasobowymi, maja tę przewagę, że pozwalają na badania transformacji sektorowej struktury zatrudnienia ludności wiejskiej. W monografii skupiono się na badaniu mieszkańców wsi, a nie wiejskiego rynku pracy. Jest to o tyle ważne, że presja na rynek pracy wywierana przez mieszkańców wsi dotyczy również miast, zwłaszcza lokalnych ośrodków miejskich, a zlokalizowane tam miejsca pracy determinują sektorową strukturę zatrudnienia mieszkańców wsi. Ponadto w tej części badań w której było to możliwe, zastosowano inne niż oparte na podziale administracyjnym metody definiowania obszarów wiejskich, np. klasyfikację obszarów według stopnia urbanizacji – Degree of Urbanisation (DEGURBA). Definiowanie wiejskości i miejskości danego terytorium jest bowiem ważnym wyzwaniem prowadzenia badań procesów społeczno-gospodarczych zachodzących na obszarach wiejskich.
Punktem wyjścia do przeprowadzenia założonych badań (rozdział 1) był przegląd literatury w zakresie przemian strukturalnych w badaniach ekonomicznych, w szczególności w zakresie sektorowej struktury zatrudnienia (rozdział 2). Przedstawiono również definicje oraz zastosowanie pojęcia dezagraryzacji, zwracając uwagę m.in. na jej wymiar przestrzenny oraz uważne zastosowanie do badania zmian strukturalnych. Ogólne usytuowanie przemian strukturalnych w badaniach ekonomicznych pozwoliło dalej na przejście do szczegółowych teoretycznych podstaw zmian strukturalnych na obszarach wiejskich (rozdział 3). Omówiono więc teorię trzech sektorów (z jej późniejszym rozwinięciem o sektor informacyjny), przemiany strukturalne w rolnictwie i restrukturyzację wsi, wielofunkcyjność rolnictwa i obszarów wiejskich oraz przestrzenne aspekty zatrudnienia mieszkańców wsi. Skupiono się na tych czynnikach, które odnoszą się (lub mogą się odnosić) do zmian w zatrudnieniu bądź mogą być z nimi związane. Skoncentrowano się przy tym na czynnikach zewnętrznych wobec gospodarstw domowych (osób) zamieszkujących na wsi. Następnie zaprezentowano główne uwarunkowania decyzji w zakresie zatrudnienia odziaływające na poziomie gospodarstw domowych bądź indywidualnych mieszkańców obszarów wiejskich (rozdział 4). Rozpoczęto od teorii kapitału ludzkiego, poprzez teorie migracji możliwe do zastosowania przy wyjaśnianiu przepływów zasobów pracy, po wskazanie czynników wypychających z zatrudnienia rolniczego oraz przeciwnie – przyciągających do pracy w rolnictwie. Przegląd wybranych teorii stanowił podstawę do charakterystyki sytuacji mieszkańców obszarów wiejskich na rynku pracy (rozdział 5) oraz przedstawienia szczególnych uwarunkowań podaży pracy ludności wiejskiej (rozdział 6) na podstawie danych statystyki publicznej. Charakterystyki opisujące wiejskie gospodarstwa domowe i ich członków opisane w literaturze jako wpływające na mobilność na rynku pracy zostały wykorzystane do oszacowania modeli przepływów (rozdział 7). Dokonano tego z wykorzystaniem jednostkowych danych nieidentyfikowalnych (tzw. mikrodanych) z Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności.
Pobierz – pdf
Wydawnictwo SGGW, Warszawa 2018
Elżbieta Jadwiga Szymańska, Piotr Bórawski, Ireneusz Żuchowski
Łańcuchy dostaw na wybranych rynkach rolnych w Polsce
Łańcuch dostaw żywności ma kluczowe znaczenie nie tylko dla codziennego życia i dobrobytu konsumentów, ale również dla gospodarki jako całości. Łączy trzy ważne sektory gospodarki, tzn. rolnictwo, przetwórstwo spożywcze oraz dystrybucję, które mają istotny wpływ na poziom dobrobytu gospodarczego, sytuację społeczną oraz ekologiczną obywateli. Charakteryzuje się dużą różnorodnością podmiotów wchodzących w jego skład. Obejmuje on producentów, dostawców, firmy transportowe, magazyny, sprzedawców hurtowych i detalicznych, organizacje usługowe oraz konsumentów. Wartość dodana w łańcuchach dostaw żywności rozkłada się w taki sposób, że najwięcej zyskują ci, którzy są najbliżej konsumenta. Wynika to głównie z braku równowagi w sile pomiędzy rolnikami a dostawcami środków produkcji z jednej strony, i odbiorcami produktów rolnych z drugiej strony.
Mając na uwadze znaczenie łańcuchów dostaw żywności w opracowaniu opisano pojęcie i strukturę łańcucha dostaw oraz przedstawiono rolę menadżera w zarządzaniu. W tym kontekście dokonano analizy łańcuchów dostaw produktów żywnościowych na podstawowych rynkach rolnych w Polsce. Dokonano szczegółowej analizy rynków: wieprzowiny, mięsa drobiowego, wołowiny i mleka oraz w ogólnym zarysie rynek produktów roślinnych, ze szczególnym uwzględnieniem zbóż, które dominują w powierzchni zasiewów.
Opracowanie skierowane jest do szerokiego grona czytelników. Jego analiza i sformułowane wnioski mogą być przydatne zarówno producentom rolnym, przedsiębiorcom zajmującym się przetwórstwem produkcji zwierzęcej i roślinnej, przedstawicielom handlu hurtowego i detalicznego jak i decydentom, którzy mają wpływ na kształtowanie polityki rolnej na analizowanych rynkach. Autorzy mają nadzieję, że przygotowana monografia będzie stanowiła przyczynek do opracowania rozwiązań, które sprostają wyzwaniom, jakie pojawiły się na podstawowych rynkach rolnych w Polsce.
Wydawnictwo SGGW, Warszawa 2018
Praca „Rynki hurtowe owoców i warzyw” ma charakter monografii o konstrukcji wielowątkowej, dotyczącej problematyki funkcjonowania i roli rynków hurtowych owoców i warzyw w Polskiej gospodarce.
Rynki hurtowe są istotnym elementem instytucjonalnej infrastruktury rynku ogrodniczego w Polsce. Podmioty te powstały po 1990 r. w ramach działań rządowych i pozarządowych związanych ze wzmocnieniem infrastruktury rynku rolnego w Polsce. Ze względu na rozdrobnienie polskiego ogrodnictwa, rynki hurtowe są istotnym elementem skupu oraz pośrednictwa w obrocie produktami ogrodniczymi. Za sprawą skoncentrowania podaży, rynki hurtowe wpływają na: wzrost konkurencyjności, zmniejszenie liczby ogniw pośrednictwa w handlu, stabilizację cen oraz poprawę jakości oferowanych produktów.
Autorzy podejmując ten temat wychodzą naprzeciw problemom braku aktualnych opracowań traktujących o znaczeniu rynków hurtowych w obrocie produktami ogrodniczymi.
Elżbieta Jadwiga Szymańska (editor)
CHANGES IN THE LIVE PIG MARKET IN DIFFERENT COUNTRIES
The subject of the considerations set out in the monograph is to analyze changes in the pork market in selected countries in order to identify the problems and prospects of its development. A detailed analysis was applied to countries like: United States of America, Ukraine, Hungary and Poland. The elaborations presented in the monograph were prepared by scientific employees, experts from different countries, who in their research are engaged in demand, supply and consumption of pork.
The importance of these issues is evidenced by the fact that pork is a basic species of meat in the food market and on a global scale there is an intense development of its production. A feature of the pork market is the variability of the market, growth of demand for pork, particularly in developing countries and the increasing intensification and concentration of production. Moreover, the pork market id characterized by the development of international trade, integration in the supply chain of pork, the volatility of exchange rates and emerging animal diseases such as porcine epidemic diarrhea (PED) and African swine fever (ASF).
The challenge for pig producers is the higher demand for food, driven by growing population and high production costs, resulting from increasing fuels and energy, promotion of biofuels and weather risk. The most important criterion in economic decision-making becomes the maximization of economic efficiency. In addition, along with the development of world trade, the income of food industry largely depends on the success of the sales of raw materials in the international markets. Sanitary and veterinary standards often play the role of market protection tools.
The development is targeted for a wide range of readers, because it has not only cognitive, but also practical character. Its analysis and conclusions may be useful for both producers of bait pork, entrepreneurs involved in the slaughtering of pigs and processing of pork, and decision makers that have influence on the shaping of agricultural policy in this market. I hope that the monograph will represent an immeasurable contribution to further research and development of solutions which ensure the development of live pig production in the world.
Warsaw University of Life Sciences Press, Warsaw 2017
Monika Roman
UWARUNKOWANIA I KIERUNKI ZMIAN ZASIĘGU GEOGRAFICZNEGO RYNKU MLEKA SUROWEGO W POLSCE
Monografia stanowi podsumowanie badań autorki odnośnie integracji przestrzennej rynku, przede wszystkim w odniesieniu do zasięgu geograficznego rynku mleka surowego. Podstawowym celem przeprowadzonych w publikacji badań o charakterze poznawczym było określenie zasięgu geograficznego rynku mleka surowego. Celem pobocznym pracy, również o charakterze poznawczym, było określenie wpływu zmian w organizacji zaopatrzenia spółdzielni mleczarskich w surowiec mleczny na ekonomikę transportu. Drugim celem pobocznym, o charakterze metodycznym, była weryfikacja spójności wyników uzyskanych przy użyciu różnych metod ilościowych, służących do delimitacji rynku. Niniejsza monografia porusza zatem problemy aktualne i ważne z punktu widzenia teorii ekonomii przestrzennej oraz funkcjonowania rynku mleka.
„Niniejszą pracę można uznać za cenny empiryczny wkład w dynamicznie rozwijający się obszar badań ekonomicznych. (…) Należy podkreślić najważniejsze walory pracy: szerokie ujęcie tematu, bogaty przegląd literatury przedmiotu, zastosowanie różnorodnych metod badawczych, krytyczną analizę uzyskanych wyników oraz przedstawienie zaleceń dla polityki państwa.”
dr hab. Dominika Milczarek-Andrzejewska,
prof. IRWiR PAN
„Podjęty w pracy temat uważam za trafny, aktualny i o dużym znaczeniu poznawczym i empirycznym. Autorka podjęła się oceny przydatności różnych metod ilościowych w analizach rynków rolnych. (…) Wnioski wynikające z badań stanowią wskazanie nie tylko dla zakładów mleczarskich, ale i producentów mleka.”
dr hab. Wawrzyniec Czubak
Wydawnictwo SGGW, Warszawa, 2017
Elżbieta Jadwiga Szymańska (red.)
Wyzwania na rynku żywca wieprzowego w Polsce
Celem analiz przedstawionych w monografii jest określenie wyzwań na rynku żywca wieprzowego w Polsce na tle UE. Znaczenie tych zagadnień wynika z faktu, iż od kilku lat, z okresowymi wahaniami, w Polsce utrzymuje się trudna sytuacja ekonomiczna na tym rynku, głównie ze względu na niskie ceny skupu w stosunku do kosztów produkcji prosiąt i tuczników. Wśród podstawowych przyczyn takiego stanu wymienia się rozdrobnioną strukturę gospodarstw trzodowych oraz ubojni i zakładów przetwórstwa mięsnego. Mała skala produkcji ogranicza konkurencyjność tych podmiotów pod względem kosztów i standaryzacji wyrobów na rynku UE.
Długookresowy brak opłacalności produkcji przyczynił się do redukcji pogłowia trzody chlewnej z 18,9 mln sztuk w 2006 roku do 11,6 mln sztuk w 2015 roku. Taka sytuacja wymusiła wzrost importu i od połowy 2007 roku Polska jest importerem netto wieprzowiny w ekwiwalencie mięsa. Zwiększa się także import żywych zwierząt, szczególnie z Niemiec, Holandii i Danii. Ponadto, sytuację ekonomiczną na rynku żywca wieprzowego utrudniło wykrycie w Polsce w 2014 roku afrykańskiego pomoru świń. Zagrożenie wystąpienia tej choroby u świń spowodowało wprowadzenie embarga na polską wieprzowinę, co przyczyniło się do znacznego spadku jej eksportu.
Wobec zaistniałej sytuacji podjęto próbę rozpoznania możliwości poprawy sytuacji ekonomicznej na rynku żywca wieprzowego w Polsce i wzrostu jego konkurencyjności w UE. Owocem analiz i dyskusji stał się zbiór opracowań naukowych w postaci monografii przygotowany przez pracowników naukowych – ekspertów, którzy w swoich badaniach zajmują się popytem, podażą i konsumpcją wieprzowiny. Przedmiotem rozważań było wiele czynników bardzo istotnych w kształtowaniu sytuacji ekonomicznej na rynku żywca wieprzowego.
Opracowanie jest skierowane do szerokiego grona czytelników. Jego analiza i sformułowane wnioski mogą być przydatne zarówno producentom żywca wieprzowego, przedsiębiorcom zajmującym się ubojem trzody chlewnej i przetwórstwem wieprzowiny jak i decydentom, którzy mają wpływ na kształtowanie polityki rolnej na tym rynku. Autorzy mają nadzieję, że przygotowana monografia będzie stanowiła przyczynek do opracowania rozwiązań, które sprostają wyzwaniom, jakie pojawiły się na rynku żywca wieprzowego w Polsce.
Wydawnictwo SGGW, Warszawa 2017
Michał Roman, Arkadiusz Niedziółka
Agroturystyka jako forma przedsiębiorczości na obszarach wiejskich
Prowadzenie tradycyjnego gospodarstwa rolnego w Polsce, bardzo często nie zapewnia jego właścicielom satysfakcjonującego poziomu dochodu. Jedną z możliwości dywersyfikacji źródeł utrzymania dla licznych rodzin rolniczych jest działalność agroturystyczna. Wielu rolników decyduje się w związku z tym na świadczenie usług agroturystycznych w swoich gospodarstwach. Muszą oni wykazać się jednak wyjątkową pomysłowością, aby oferta była odpowiednio dobrana i realizowana zgodnie z charakterem wiejskości i potrzebami klienta. Prowadzenie usług turystycznych na wsi, stwarza możliwości rozwoju polskiej gospodarki przez zmianę struktury rolnictwa i zatrudnienia na obszarach wiejskich.
Jednym z regionów Polski, gdzie agroturystyka i inne formy turystki wiejskiej są bardzo rozpowszechnione, jest województwo podlaskie. Na jego obszarze występują walory przyrodnicze i kulturowe, które stanowią najważniejsze czynniki determinujące rozwój usług turystycznych na wsi. W niniejszym opracowaniu skupiono się na określeniu podstawowych czynników rozwoju usług agroturystycznych w województwie podlaskim. Celem przeprowadzonych badań było zaprezentowanie agroturystyki jako formy działalności pozarolniczej w tej części Polski.
Publikacja składa się z czterech części. W pierwszej z nich przedstawiono ogólne zagadnienia dotyczące turystyki i agroturystyki w ujęciu teoretycznym. Zawarte zostały informacje dotyczące rodzajów i form turystyki. Zwrócono również uwagę na wybrane czynniki rozwoju turystyki, m.in. promocję i motywację w turystyce.
W części drugiej przybliżono istotę przedsiębiorczości pozarolniczej na obszarach wiejskich. Szczególną uwagę zwrócono na przykłady przedsiębiorczości w turystyce, m.in. klastry turystyczne i wioski tematyczne.
W kolejnej części pracy przedstawiono wybrane czynniki rozwoju agroturystyki jako formy przedsiębiorczości pozarolniczej na obszarach wiejskich. Turystyka wiejska, w tym agroturystyka stanowi istotny element różnicowania i wzbogacania działalności gospodarczej na terenach wiejskich, tworząc nowe miejsca pracy i nowe źródła dochodów poza produkcją rolną. Podkreślono wartość agroturystyki jako istotnego czynnika rozwoju gospodarczego i społecznego terenów wiejskich.
W czwartej części pracy zaprezentowano społeczno-ekonomiczne czynniki rozwoju agroturystyki w opinii badanych. Szczególną uwagę zwrócono na motywy podejmowania działalności agroturystycznej przez rolników, ofertę turystyczną gospodarstw i ich promocję. Uwzględniono również sytuację ekonomiczną gospodarstw i czynniki ograniczające rozwój tej formy działalności pozarolniczej na obszarach wiejskich. Istotnym zagadnieniem było także zaprezentowanie postaw mieszkańców wsi do prowadzonej działalności agroturystycznej przez rolników.
Wydawnictwo SGGW, Warszawa 2017
Barbara Gołębiewska, Aleksandra Chlebicka, Mariusz Maciejczak
Rolnictwo a środowisko. Bioróżnorodność i innowacje środowiskowe w rozwoju rolnictwa
Streszczenie
Celem opracowania jest zebranie, wyjaśnienie i ocena zagadnień dotyczących zagrożeń dla środowiska ze strony rolnictwa, ze szczególnym zwróceniem uwagi na zachowanie bioróżnorodności. Podjęto także zagadnienie oceny podejścia do innowacji w rolnictwie (od tworzenia postępu do ochrony środowiska przed negatywnymi skutkami tego postępu). Na wstępie zwrócono uwagę na tendencje w rozwoju rolnictwa i zmiany, które dokonały się w zakresie produkcji rolniczej w ujęciu historycznym. Wskazano także na konflikty występujące w procesie wykorzystania zasobów naturalnych w działalności rolniczej i zmiany jakie nastąpiły w funkcjach rolnictwa w kontekście zagrożeń środowiskowych. Zwrócono uwagę na czynniki wpływające na bioróżnorodność oraz na rolę i znaczenie innowacji środowiskowych w przeciwdziałaniu negatywnym zmianom w zakresie bioróżnorodności.
W zakresie innowacji środowiskowych dokonano diagnozy stanu obecnego dyfuzji innowacji w sektorze rolnym, które odpowiadają na wyzwania związane z ochroną środowiska i zmianami klimatu. Celem dodatkowym jest określenie perspektyw rozwoju sektora rolnego w oparciu o innowacje środowiskowe. Z uwagi na to, że analizie poddano rozwiązania bezpośrednio oddziaływujące na środowisko naturalne, które co do zasady związane są z pozytywnymi środowiskowymi efektami zewnętrznymi, za punkt odniesienia przyjęto innowacje w sferze technologicznej i będące ich następstwem innowacje organizacyjne. Ujęcie takie nie wyklucza jednocześnie faktu, że obok udoskonaleń technologicznych czy organizacyjnych, przekładających się pośrednio lub bezpośrednio na kwestie ekonomiczne, innowacje mają najczęściej także wymiar społeczny. Dlatego należy podkreślić, że kształtowanie warunków dla działalności innowacyjnej zależy w istotnej mierze od kapitału społecznego i aspekt ten jest również przedmiotem rozważań.
Wydawnictwo Wieś Jutra, Warszawa, 2016
Magdalena Iwańska, Wioletta Bieńkowska, Michał Roman
Sieci partnerskiej współpracy na obszarach wiejskich
Głównym celem niniejszej publikacji jest dostarczenie wiedzy na temat partnerstwa międzysektorowego, jakie korzyści może przynieść, przy zaangażowaniu podmiotów reprezentujących różne sektory gospodarki (publiczny, prywatny i pozarządowy).
Rozdział pierwszy jest wprowadzeniem do zagadnienie partnerstwa, idei, formy i modeli działania. Zaprezentowano definicje i rodzaje partnerstwa, przedstawiono motywacje do tworzenia partnerstw lokalnych oraz korzyści jakie z nich wynikają.
Rozdział drugi dotyczy głównych aktorów lokalnej współpracy na obszarach wiejskich. Często w opracowaniach opisujących zjawiska rozwoju obszarów wiejskich, aktywizacji społeczności lokalnej spotkać się można z określeniem „aktorów lokalnych”. Dlatego też podjęto próbę odpowiedzi na następujące pytania: Kim są aktorzy lokalni? Jaką rolę odgrywają i jakie jest ich znaczenie dla rozwoju danego regionu? W jaki sposób odbywa się współpraca miedzy nimi? Ponadto przybliżono pojęcie i cechy sektora publicznego, prywatnego i organizacji pozarządowych.
W kolejnym rozdziale opisano modele podejmowanych działań partnerskich do których należy: partnerstwo publiczno-społeczne, publiczno-prywatne, prywatno-społeczne i trójsektorowe.
W rozdziale czwartym przedstawiono przykład funkcjonowania partnerstw międzysektorowych na przykładzie Programu LEADER. Zaprezentowano genezę tego programu, sposób wdrażanie podejścia LEADER w krajach Unii Europejskiej oraz w Polsce w latach 2004-2006. Program ten to innowacyjne działanie, opierające się na funkcjonowaniu partnerstw międzysektorowych na obszarach wiejskich (Lokalnych Grup Działania), wykreowane w ramach unijnej polityki rozwoju obszarów wiejskich.
Rozdział piaty i szósty dotyczy teoretycznych i praktycznych aspektów podejmowanych inicjatyw klastrowych. Przedstawiono w nich rozważania definicyjne dotyczące pojęcia klastra, form organizacyjnych klastrów, przykłady klastrów turystycznych funkcjonujących na rynku polskim, europejskim i na świecie. Jako studium przypadku zaprezentowano klaster okopski jako przykład partnerstwa w rozwoju agroturystyki.
Wydawnictwo SGGW, Warszawa 2010.
Agata Balińska
Znaczenie turystyki w rozwoju gmin wiejskich na przykładzie obszarów peryferyjnych wschodniego pogranicza Polski
Publikacja składa się z dwóch części. Część pierwsza zatytułowana Teoretyczne podstawy rozwoju wiejskich gmin peryferyjnych z uwzględnieniem funkcji turystycznej składa się z trzech rozdziałów. Rozdział pierwszy został poświęcony analizie zagadnień teoretycznych związanych z terenami przygranicznymi, funkcją granicy i peryferiami. Dokonano w nim analizy rozwoju gmin peryferyjnych w kontekście teorii rozwoju lokalnego oraz poruszono zagadnienia konkurencyjności, innowacyjności i przedsiębiorczości jednostek terytorialnych z uwzględnieniem ich przygranicznego położenia. W kolejnym rozdziale dokonano analizy czynników rozwoju lokalnego. Rozdział trzeci został poświęcony problematyce funkcji turystycznej obszarów wiejskich. Zaproponowano w nim m.in. autorskie definicje turystyki wiejskiej i agroturystyki uwzględniające kontekst podażowy i popytowy oraz sposób pomiaru funkcji agroturystycznej.
Druga część rozprawy została zatytułowana Rola turystyki w rozwoju gmin wiejskich wschodniego pogranicza Polski – wyniki badań i składa się również z trzech rozdziałów. Dokonano w nich charakterystyki badanych 12 gmin przygranicznych. Wykorzystując autorski syntetyczny wskaźnik rozwoju lokalnego oceniono stan rozwoju gmin przygranicznych. W rozdziale tym scharakteryzowano też walory turystyczne oraz wykorzystując autorski wskaźnik syntetyczny dokonano oceny stanu potencjału turystycznego. Oceniono też poziom rozwoju funkcji turystycznej i agroturystycznej. Przeprowadzano analizę zależności między wartościami wskaźników rozwoju lokalnego, potencjału turystycznego oraz funkcji turystycznej i agroturystycznej. W dwóch ostatnich rozdziałach zaprezentowałam wyniki własnych badań empirycznych przeprowadzonych wśród wiejskich kwaterodawców i pozostałych mieszkańców badanych gmin w latach 2006 i 2012 z naciskiem na rok 2012 (wyniki badań z 2006 roku potraktowałam jako swoiste tło do badań z 2012 roku).
Wydawca: Wydawnictwo SGGW, Warszawa 2016
[pobierz]
Katarzyna A. Czech
ANOMALIA PREMII TERMINOWEJ NA RYNKU JENA JAPOŃSKIEGO
Monografia stanowi podsumowanie badań autorki odnośnie efektywności rynku walutowego, przede wszystkim w odniesieniu do teorii niezabezpieczonego parytetu stóp procentowych UIP. Podstawowym celem przeprowadzonych w publikacji badań była identyfikacja przyczyn anomalii premii terminowej na rynku jena japońskiego. W monografii scharakteryzowano rynek waluty japońskiej oraz przedstawiono historyczne kształtowanie się wartości jena japońskiego przez pryzmat parytetu stóp procentowych, walutowych strategii spekulacyjnych carry trade oraz premii za ryzyko. Dodatkowym celem monografii była ocena zależności między wartością waluty japońskiej a zaangażowaniem inwestorów w strategie carry trade. Strategie te odgrywają ważną rolę w wyjaśnieniu odchyleń kursu walutowego od poziomu wynikającego z parytetu stóp procentowych. Zjawisko to nie zostało jednak jeszcze w pełni zbadane. Niniejsza monografia porusza zatem problemy aktualne i ważne z punktu widzenia teorii makroekonomii, ekonomii stosunków międzynarodowych, czy też finansów międzynarodowych.
„Recenzowana książka stanowi wartościową pozycję literatury przedstawiającą rozważania na temat modelowania kursu walutowego jena japońskiego. Analiza obejmuje zarówno zagadnienia teorii kursów walutowych, jak i badania empiryczne dotyczące niezabezpieczonego parytetu stóp procentowych UIP w kontekście transakcji carry trade. (…) Książka zawiera bogate już doświadczenia autorki w zakresie prowadzenia badań ekonomicznych oraz propozycję uogólnienia wniosków na podstawie wielu własnych badań ekonometrycznych. Szerokie potraktowanie aparatu ekonometrycznego w książce zasługuje na uznanie.”
Dr hab. Piotr Wdowiński, prof. nadzw. UŁ
Katedra Ekonometrii, Uniwersytet Łódzki
Wydawnictwo SGGW, Warszawa, 2016
Tytuł: Terapia zajęciowa jako innowacyjna forma turystyki zdrowotnej na wsi
Praca zbiorowa pod redakcją naukową Michała Romana i Antoniego Romana
Wydawnictwo Niepublicznej Placówki Doskonalenia Nauczycieli „Edukacja, Wychowanie i Bezpieczeństwo” przy Towarzystwie Zapobiegania Tonięciom i Ratowania Tonących w Białymstoku
Białystok 2016
Turystyka wiejska, podobnie jak każda inna forma aktywnego wypoczynku poza miejscem stałego zamieszkania i w czasie wolnym od pracy oparta jest na obcowaniu z przyrodą, poznawaniu wartości kulturowych oraz usprawnianiu organizmu ludzkiego. Oznacza to, że można ją realizować w aspekcie przyrodniczym, kulturowym i zdrowotnym. Do niedawna wykorzystywano zasadę 3S (sun, sea, sand – słońce, morze, piasek). Obecnie produkt turystyczny można wzbogacić o wartości 3E (entertainment, excitement, education – rozrywka, emocje, kształcenie), połączone z organizowaniem zajęć terapeutycznych.
Potencjalni odbiorcy oczekują od organizatorów turystyki wiejskiej zapewnienia aktywnego wypoczynku na łonie „ujarzmionej” natury, spokojnego, bezpiecznego pobytu z interesującymi ludźmi oraz zapewnienia możliwości szybkiego przemieszczania się z miejsca na miejsce przy jednoczesnym zagwarantowaniu nowych atrakcji. Zauważalny jest wzrost zainteresowania zdrowymi i aktywnymi formami turystyki wiejskiej oraz wzbogacanie oferty produktowej m.in. w kierunku organizacji zajęć terapeutycznych. Jak dotąd usprawnianie organizmu ludzkiego odbywało się głównie w szpitalach, ośrodkach rehabilitacyjnych, sanatoriach, prewentoriach, domach pomocy społecznej, warsztatach terapii zajęciowej i turnusach rehabilitacyjnych. W chwili obecnej terapię zajęciową można również realizować w wiejskich obiektach turystycznych. Osiąganie celów terapeutycznych w naturalnym i przyjaznym otoczeniu człowieka stanowi innowacyjną formę turystyki zdrowotnej.
W monografii przedstawiono innowacyjne rozwiązania turystyki zdrowotnej na wsi w zakresie usprawniania organizmu ludzkiego. W ich tworzeniu wykorzystano takie metody terapeutyczne, jak: ergoterapia (usprawnianie przez pracę), kulturoterapia (usprawnianie przez korzystanie z wartości kulturowych danego terenu), socjotereapia (usprawnianie w zakresie poprawy relacji między ludźmi) i przyrodoterapia (usprawnianie na bazie środowiska przyrodniczego).
Pobierz: Terapia zajęciowa
Anna Wasilewska, Mirosław Wasilewski
Stan, kierunki i efektywność innowacji w przedsiębiorstwach przetwórstwa rolno-spożywczego
Funkcjonowanie przedsiębiorstw łączy się z koniecznością wprowadzania zmian, które stanowią proces ciągły i nieuchronny. Jedną z reakcji przedsiębiorstwa na zmiany w otoczeniu, np. w postaci zmian gustów i wymagań klientów, jest innowacja. Dzięki innowacjom przedsiębiorstwo powinno nie tylko dostosowywać się do zmian, jakie zachodzą w otoczeniu, ale wyprzedzać je, podejmując działania zmierzające do kształtowania rynku w sposób zamierzony i celowy. Najskuteczniejszym sposobem na utrzymanie konkurencyjności przedsiębiorstwa jest bowiem powodowanie zmian, przez wprowadzanie na rynek różnego rodzaju innowacji, a nie samo reagowanie na zachodzące wcześniej zmiany.
Głównym celem badań było określenie poziomu innowacyjności przedsiębiorstw przetwórstwa rolno-spożywczego oraz czynników ją kształtujących. Podjęta została także próba określenia zależności między skalą działań innowacyjnych, a efektywnością funkcjonowania przedsiębiorstw, jak również określenia uwarunkowań metodycznych oceny stopnia (skali) zaangażowania innowacyjnego przedsiębiorstw.
Badania przeprowadzono w przedsiębiorstwach z czterech branż przemysłu spożywczego, tj. zajmujących się przetwarzaniem i konserwowaniem mięsa oraz produkcją wyrobów z mięsa, przetwarzaniem i konserwowaniem owoców i warzyw, wytwarzaniem wyrobów mleczarskich oraz wytwarzaniem produktów przemiału zbóż, skrobi i wyrobów skrobiowych zatrudniających powyżej 50 pracowników.
W ramach wyników badań w opracowaniu wyróżniono dwie części. Pierwsza została opracowana na podstawie opinii zarządzających przedsiębiorstwami, dotyczącej prowadzonej w przedsiębiorstwach działalności innowacyjnej. Materiał źródłowy stanowiło w tym przypadku przede wszystkim sprawozdanie o innowacjach w przemyśle (PNT-02) za lata 2008-2010. Wyniki badań dotyczą przedsiębiorstw ze wszystkich czterech badanych grup PKD. Część druga natomiast obejmuje wyniki finansowe przedsiębiorstw zajmujących się przetwarzaniem i konserwowaniem mięsa oraz produkcją wyrobów z mięsa oraz wytwarzaniem wyrobów mleczarskich. Ta część opracowania powstała głównie w oparciu o wyniki rocznej ankiety przedsiębiorstw (SP), zawierającej informacje finansowe z ich działalności. Przedstawiono efektywność badanych przedsiębiorstw w powiązaniu z prowadzoną działalnością innowacyjną, a także poszukiwano czynników ją determinujących.
Stwierdzono m.in., że w przedsiębiorstwach wytwarzających wyroby mleczarskie oraz w tych zajmujących się przetwarzaniem i konserwowaniem mięsa, zależności w kształtowaniu się podstawowych wskaźników finansowych były zbliżone. Widoczna była sytuacja, w której działalność innowacyjna wymaga czasu, aby uzyskać pozytywny efekt ekonomiczny z poniesionych nakładów innowacyjnych. Zatem przedsiębiorstwa ponoszące te nakłady stopniowo będą uzyskiwać przewagę konkurencyjną na rynku, w stosunku do tych, które takich nakładów nie będą ponosić. Ważną kwestią jest odpowiednie rozeznanie rynku w zakresie popytu na produkty o charakterze innowacyjnym, aby nie doprowadzić do sytuacji odzwierciedlającej technologiczne przeinwestowanie, co może przyczynić się do obniżenia efektywności działalności przedsiębiorstwa. Zależność taka była widoczna w niektórych latach badanego okresu w przedsiębiorstwach o najwyższych nakładach na działalność innowacyjną w zakresie rentowności majątku i kapitału własnego oraz ekonomicznej wydajności pracy.
pobierz pdf
Elżbieta Jadwiga Szymańska
Rachunek kosztów logistyki w zarządzaniu przedsiębiorstwem
Rachunek kosztów pomaga prawidłowo zarządzać przedsiębiorstwem, w tym majątkiem trwałym i obrotowym, finansami oraz pracownikami. Umożliwia pozyskanie informacji dotyczących kosztów działalności podmiotu gospodarczego oraz stanowi podstawę stosowanych w przedsiębiorstwie cen. Osiąganie wysokich wyników ekonomicznych z działalności jest uzależnione od wykorzystywania w procesach decyzyjnych informacji o kosztach własnych produktów oraz ich relacji do cen na rynku. Niewłaściwe informacje o poziomie i strukturze kosztów mogą być przyczyną niekorzystnych, długookresowych decyzji dotyczących kierunku i skali działalności.
Koszty logistyki stanowią podstawowy miernik sprawności i nowoczesności procesów logistycznych i dlatego tak ważna jest ich precyzyjna identyfikacja i szczegółowa specyfikacja zgodnie z aktualnymi potrzebami. Mają duży wpływ na końcowe rezultaty działalności gospodarczej i kształtowanie wyników finansowych, które determinują poziom rentowności przedsiębiorstw.
Problematyka rachunku kosztów wzbudza w ostatnich latach szerokie zainteresowanie. Zmiany w otoczeniu oraz wysoki stopień złożoności procesów wytwórczych wymagają zastosowania takich systemów i rozwiązań w zakresie rachunku kosztów, które dostarczą szybkich i wiarygodnych informacji. Tradycyjne systemy rachunku kosztów nie zawsze są w stanie sprostać potrzebom decyzyjnym kierownictwa organizacji. W tej sytuacji przedsiębiorcy coraz częściej wdrażają nowoczesne koncepcje rachunku kosztów, które stają się strategiczną koniecznością współczesnych organizacji gospodarczych.
W pracy wykorzystano studia literatury przedmiotu oraz dostępne wyniki badań z zakresu rachunku kosztów działań (Activity Based Costing – ABC) w przedsiębiorstwach. Ponadto dokonano analizy procesu wdrożenia i działania tego systemu w wybranym przedsiębiorstwie. Pokazano różnice w kalkulacji kosztów przy zastosowaniu tradycyjnego rachunku i systemu ABC oraz ich wpływ na podejmowane decyzje. Opisano praktyczne wykorzystanie rachunku kosztów działań w ocenie rentowności klientów. Opracowanie wzbogacono przykładami obliczeń kosztów według różnych rachunków i kalkulacji. Ponadto, w końcowej części pracy przedstawiono zadania do samodzielnego rozwiązania, które umożliwiają praktyczne zweryfikowanie zdobytej wiedzy.
Fragmenty z recenzji Spis treści
Współczesne problemy rozwoju turystyki w ujęciu regionalnym
Praca zbiorowa pod redakcją Barbary Roszkowskiej-Mądrej i Michała Romana
Wydawnictwo Polskie Towarzystwo Ekonomiczne Oddział w Białymstoku, Białystok 2015
W monografii przedstawiono wyniki badań przeprowadzone w wybranych gminach województwa podlaskiego. Praca składa się z dwóch części: I Turystyka jako czynnik rozwoju województwa podlaskiego i II Przedsiębiorczość w turystyce wiejskiej na przykładzie województwa podlaskiego. Pierwsza część publikacji została poświęcona ogólnym zagadnieniom rozwoju turystyki, w tym turystyki wiejskiej w województwie podlaskim. Zaprezentowano w niej podstawowe informacje dotyczące funkcjonowania działalności agroturystycznej, a także turystyki zdrowotnej. Skupiono się również na znaczeniu agroturystyki w rozwoju społeczno-gospodarczym województwa podlaskiego. W drugiej części przybliżono zagadnienie przedsiębiorczości na obszarach wiejskich. Szczególną uwagę zwrócono na działalność turystyki wiejskiej, w tym agroturystyki. W części tej podkreślono, że agroturystyka jest dodatkową działalnością gospodarczą na obszarach wiejskich. Może ona powiększać dochód rodziny rolniczej, np. dzięki sprzedaży produktów rolnych, wynajmowi kwater oraz świadczeniu różnych usług turystycznych.
Problemy rozwoju regionalnego i lokalnego w Polsce
Praca zbiorowa pod redakcją naukową Krystyny Krzyżanowskiej i Michała Romana
Wydawnictwo Urzędu Miejskiego w Pułtusku, Pułtusk 2015
We współczesnej gospodarce światowej wzrasta znaczenie regionów i miast w rozwoju gospodarczym. Przyczyną są, zarówno procesy integracji międzynarodowej, jak i konieczność przekazywania uprawnień przez państwo samorządom. Głównym celem działalności gospodarczej jest osiąganie i utrzymanie poziomu dobrobytu, stopy życiowej zadawalającej społeczeństwo. Staje się to możliwe dzięki rozwojowi gospodarczemu na poziomie kraju, regionu i w skali lokalnej.
W monografii przedstawiono problemy rozwoju regionalnego i lokalnego w różnych sferach aktywności gospodarczej człowieka. Rozwój regionalny rozumiany jest jako proces pozytywnych zmian wzrostu ilościowego i postępu o charakterze jakościowym, zachodzących w regionie. Natomiast rozwój lokalny stanowi pojęcie wielowymiarowe postrzegane jako ciąg zmian ilościowych i jakościowych dokonujących się w aspekcie społecznym, gospodarczym, politycznym, kulturowym i ekologicznym w ramach funkcjonowania jednostek samorządu terytorialnego.
Praca naukowa składa się z dwóch części. W pierwszej z nich przedstawiono ogólne zagadnienia dotyczące rozwoju regionalnego i lokalnego w ujęciu teoretycznym i praktycznym. Zawarte zostały informacje dotyczące konkurencyjności polskich regionów, rozwoju gospodarczego i kapitału ludzkiego. Zwrócono również uwagę na rozwój przedsiębiorstw w Polsce i w Unii Europejskiej, a także na zróżnicowanie regionalne transportu samochodowego.
W kolejnej części pracy przybliżono wybrane determinanty rozwoju turystyki w układzie regionalnym i lokalnym. Szczególną uwagę zwrócono na działalność turystyki wiejskiej, w tym agroturystyki. Turystyka wiejska stanowi istotny element różnicowania i wzbogacania działalności gospodarczej na terenach wiejskich, tworząc nowe miejsca pracy i nowe źródła dochodów poza produkcją rolną. Podkreślono wartość agroturystyki jako istotnego czynnika rozwoju gospodarczego i społecznego terenów wiejskich. Dzięki niej można zwiększać dochody przez sprzedaż produktów rolnych, wynajem kwater oraz świadczenie innych usług turystycznych.
Izabella Sikorska – Wolak, Krystyna Krzyżanowska, Anna J. Parzonko
Doradztwo w zmieniającej się sytuacji społeczno-ekonomicznej obszarów wiejskich
Doradztwo rolnicze posiadające w Polsce już ponad stuletnie tradycje, niezależnie od struktur organizacyjnych w jakich funkcjonowało, zawsze sprzyjało rozwojowi gospodarstw rodzinnych, inspirując i pobudzając rolników do samodzielnych, nowatorskich poczynań. Lansowany współcześnie i urzeczywistniany w praktyce model wielofunkcyjnego rozwoju wsi wyzwolił konieczność rozszerzania celów i zakresu oddziaływania instytucji doradczych na pozarolnicze obszary pracy oraz życia mieszkańców wsi. Tymi obszarami są: poszukiwanie dodatkowych bądź alternatywnych źródeł dochodu rodzin rolniczych, rozwój pozarolniczej przedsiębiorczości na terenach wiejskich, ochrona środowiska naturalnego, problemy socjalno-bytowe. Tym samym doradztwo rolnicze rozszerza swój zakres tematyczny i pole działania przekształcając się w doradztwo „wiejskie”. Jest to zgodne z tendencjami, jakie można było zauważyć znacznie wcześniej, w systemach doradztwa rolniczego krajów o wysokim poziomie rozwoju wsi i rolnictwa.
W monografii przedstawiono teoretyczne podstawy doradztwa rolniczego, jego usytuowanie w naukach andragogicznych, miejsce i rolę doradztwa w Systemie Wiedzy i Informacji Rolniczej. Zwrócono uwagę na znaczenie wiedzy, innowacji i przedsiębiorczości w rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich oraz rolę doradztwa rolniczego w stymulowaniu innowacyjności i przedsiębiorczości na obszarach wiejskich. Przedstawiono rozwój doradztwa rolniczego w Polsce z uwzględnieniem doradztwa prywatnego. Na podstawie działalności Mazowieckiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Warszawie określono główne rodzaje i obszary działalności doradczej w ujęciu dynamicznym, tj. z uwzględnieniem zmian, jakie dokonały się w poszczególnych obszarach w latach 2005-2013. Dokonano analizy procesu doradczego i jego uwarunkowań. Scharakteryzowano także ważniejsze formy i metody oddziaływań doradczych wraz ze wskazaniem zasad i kryteriów ich wyboru w pracy oświatowo-doradczej.
Doradztwo_obszarow wiejskich_Sikorska-Wolak_Krzyzanowska_Parzonko
Zmiany na rynku warzyw i w gospodarstwach warzywniczych w Polsce po integracji z Unią Europejską
Tadeusz Filipiak
Polskie rolnictwo w obecnych strukturach nie jest w dłuższej perspektywie konkurencyjne wobec nowoczesnego, wysoko produktywnego rolnictwa zachodnioeuropejskiego. Mała powierzchnia gospodarstw, niska intensywność gospodarowania oraz duże zasoby pracy przesądzają o słabej wydajności pracy, czego konsekwencją są niskie dochody ludności rolniczej.
Członkostwo Polski w Unii Europejskiej wzmocniło procesy specjalizacji i koncentracji produkcji rolniczej w polskim rolnictwie, a wzrosła efektywność gospodarstw, a w związku z tym konkurencyjność ich produkcji na rynku krajowym i europejskim.
Dostosowania w gospodarstwach warzywniczych powodowane były czynnikami zewnętrznymi i wewnętrznymi.
Do czynników zewnętrznych można zaliczyć m.in.: uwarunkowania organizacyjno-prawne rynku owoców i warzyw (w tym wsparcie finansowe w zakresie wspólnej organizacji rynku owoców i warzyw), tendencje w spożyciu warzyw, popyt zagraniczny oraz wymagania odbiorców hurtowych, w tym wymagania sieci handlowych w zakresie koncentracji oraz standaryzacji dostaw warzyw i ich przetworów, a także popyt końcowych konsumentów zmieniający się w zakresie ilości i struktury konsumowanych warzyw.
Do czynników wewnętrznych wpływających na zmiany w gospodarstwach warzywniczych, m.in. na skalę produkcji, można zaliczyć: powierzchnię gospodarstwa rolnego, stosowaną technologię produkcji, specjalizację w produkcji warzyw w uprawie polowej lub w produkcji warzyw spod osłon.
Temat procesów dostosowawczych w gospodarstwach ogrodniczych, w tym warzywniczych, był do tej pory rzadko podejmowany w badaniach naukowych, a badania wycinkowe skoncentrowane głównie na analizie rynku produktów ogrodniczych oraz opłacalności produkcji poszczególnych działalności produkcji ogrodniczej. Brak było badań ujmujących omawiany problem kompleksowo, opracowań dotyczących zmian dostosowawczych w gospodarstwach warzywniczych w powiązaniu ze zmianami w ich otoczeniu.
Filipiak_2014_zmiany_na_rynku_warzyw_i_w_gospodarstwach_warzywniczych
Innowacje w rozwoju turystyki
Praca zbiorowa pod redakcją naukową Krzysztofa Nuszkiewicza i Michała Romana
Innowacyjność w turystyce może spowodować wzrost tworzenia nowych produktów, efektywność ich wytwarzania oraz skutecznego promowania. Właściciel obiektu turystycznego powinien posiadać zdolność pozyskiwania środków finansowych stosownie do zmian w otoczeniu, dysponować umiejętnością sprawnego wprowadzania nowych technologii i metod organizacji niezbędnych do realizacji zmieniających się celów rozwojowych w działalności turystycznej.
W monografii szczególną uwagę zwrócono na innowacje w turystyce wiejskiej, ponieważ mogę one przyczynić się do wzrostu zainteresowania wypoczynku na wsi. Składa się z trzech części: I. Innowacyjność w ujęciu teoretycznym, II. Wybrane determinanty rozwoju turystyki, III. Zastosowanie rozwiązań innowacyjnych w turystyce.
Część pierwsza publikacji poświęcona została zagadnieniom innowacyjności w ujęciu teoretycznym. Przedstawiono w niej podstawowe informacje dotyczące teorii innowacji w działalności turystycznej.
W części drugiej przybliżono wybrane determinanty rozwoju turystyki. Szczególną uwagę zwrócono na wykorzystanie technik komunikacyjnych i metod doradczych w działalności turystycznej, rolę public relations w popularyzowaniu turystyki wiejskiej i promocję obiektów turystyki wiejskiej. W części tej podkreślono potrzebę większego uwzględniania zainteresowań turystów w kształtowaniu lokalnej oferty turystycznej.
Praktyczne zastosowanie innowacji w turystyce przedstawiono w części trzeciej. Opracowania w niej zawarte dotyczą m.in. ośrodka „Kraina Westernu”, pensjonatu „Domy Konesera” czy też Gdańskiej Organizacji Turystycznej. Posiada ona dużą wartość metodyczną i wnosi istotny wkład w rozwój badań.
Krzysztof Nuszkiewicz
Michał Roman
Krystyna Krzyżanowska (ed.), Ewa Jaska (ed.)
Development of Regions in Knowledge Economy
In the regional perspective market information also covers communication between the entities operating in the system and is a carrier of new knowledge necessary to take specific actions. Authors of articles published in the first part stress the importance of promotional activities, including advertising, which are indispensable in creating the brand image of a region. The place image/identity has impact on the entire region and its components.
The knowledge-based economy is also characterized by high spending on intellectual capital and information technology. However, the effectiveness of these processes requires the coordination of education, training and other information activities with the current needs of the changing economy and innovative and learning society. The use of new knowledge and innovative solutions is the subject explored in the second part of the publication. By developing bioeconomy, including the use of renewable energy sources through the implementation of the standards of social responsibility in business, as well as actions taken to protect the environment the regions are building their competitive position.
Also rural tourism has become the area that uses new technologies and solutions. The third part of the publication describes actions taken to develop the potential of tourism. They include information and consultancy activities and diversification of tourism products.
The problem areas presented in this publication do not cover all the issues relating to the concept of regional development in the knowledge-based economy. Nevertheless, the papers may provide a basis for further research, especially as the problem areas require continuing research of an interdisciplinary nature.
Warsaw University of Life Science Publishing: Warsaw2014
[spis treści]
[publikacja]
Agata Balińska, Anna Sieczko, Jan Zawadka
Turystyka. Wybrane zagadnienia
W podręczniku autorzy starali się nie tylko przybliżyć wybrane zagadnienia ukazujące współczesną turystykę, ale również przedstawić problemy związane z definiowaniem niektórych zjawisk, wskazać własną interpretację wybranych zagadnień jak również zainspirować do dalszych nad nimi badań. Intencją autorów było także, aby lektura podręcznika „Turystyka. Wybrane zagadnienia” umożliwiła poznanie obszaru związanego z turystyką XXI wieku. Zawarto w nim zagadnienia przedstawiające: czynniki rozwoju turystyki, jej rodzaje i formy, a także funkcje i dysfunkcje związane z rozwojem ruchu turystycznego. Przybliżono także problematykę organizacji i zarządzania turystyką w Polsce. Bardzo rzadko poruszanym obszarem, nie tylko w podręcznikach, ale także w monografiach naukowych jest zagadnienie związane z doradztwem turystycznym. W niniejszym podręczniku znalazło one miejsce.
Podręcznik może stanowić pomoc dla studentów kierunku „Turystyka i rekreacja”, jak również studentów innych kierunków, w programie studiów których przewidziano zagadnienia związane z turystyką. Stanowi również ceną pomoc dla kadry dydaktycznej oraz źródło informacji dla praktyków.
Wydawca: Difin, Warszawa 2014
Nina Drejerska, Mariola Chrzanowska, Iwona Pomianek
Strefa podmiejska Warszawy
Opracowanie oparte jest na badaniach empirycznych przeprowadzonych w ramach projektu Nr N N114 145240 pt. „Ekonomiczno-społeczne uwarunkowania rozwoju obszarów wiejskich województwa mazowieckiego stanowiących strefę podmiejską i zewnętrzną Warszawy” finansowanego ze środków Narodowego Centrum Nauki. Zebrano w nim najważniejsze dotychczasowe wyniki prac badawczych w projekcie. Jednakże jego największą wartością są niepublikowane wcześniej, oryginalne części przygotowane na podstawie zebranego materiału empirycznego.
Gminy podmiejskie Warszawy wybrane do badań są niewątpliwie obszarem intensywnych przemian społeczno-gospodarczych. Ta kumulacja procesów rozwojowych, rozlewanie się zjawisk charakterystycznych dla miast, powoduje, że badany obszar jest niezwykle interesujący z poznawczego punktu widzenia. Jednocześnie zachodzące zmiany są tak kompleksowe i wielowątkowe, że trudno wyodrębnić, co dokładnie powinno być przedmiotem badań – jeden wątek pociąga za sobą kilka niemniej interesujących następnych kwestii. W tej sytuacji pozostaje mieć nadzieję, że zaprezentowane wyniki badań przedstawiają zarówno ogólne tło zmian, jak i konkretne elementy rzeczywistości, jak np. powiązania funkcjonalne pomiędzy stolicą a jej obszarem podmiejskim w zakresie rynku pracy. Ponadto wydaje się, że wartością dodaną przeprowadzonych badań jest uwzględnienie zarówno działalności samorządów lokalnych, jak i małych oraz średnich przedsiębiorstw zlokalizowanych na badanym obszarze, jak również mieszkańców, ich sytuacji i opinii nt. zachodzących procesów.
Wydawnictwo SGGW, Warszawa 2014
Czynniki i możliwości ograniczania ryzyka w produkcji roślinnej poprzez ubezpieczenia
W książce poruszono ważny i aktualny problem ograniczania ryzyka w rolnictwie. Skupiono się na produkcji roślinnej. Autorzy przedstawili następujące zagadnienia: ryzyko w rolnictwie i jego pomiar, zarządzanie ryzykiem w gospodarstwach rolnych, czynniki wpływające na wzrost zainteresowania rolników ubezpieczeniami, ubezpieczenia rolne w wybranych krajach europejskich. Obszernie omówiono także ryzyko cenowe w rolnictwie, a także ubezpieczenia rolne w Polsce.
Zarówno ryzyko cenowe, jak i ryzyko produkcyjne w rolnictwie może podlegać kontroli. Jednym z narzędzi ograniczania ryzyka jest ubezpieczenie, chociaż rolnicy mają do dyspozycji wiele innych narzędzi zarządzania ryzykiem. Analiza teoretyczna została uzupełniona szerokim studium empirycznym, obejmującym zarówno analizę ilościową, jak i jakościową. Rolnicy w swoich wyborach metod zarządzania ryzykiem w gospodarstwach rolnych kierują się nie tylko przesłankami obiektywnymi, ale także subiektywnymi odczuciami co do poziomu ryzyka. Wielu wskazuje trudność w dochodzeniu i uzyskaniu odszkodowania jako czynnik ograniczający popyt na ubezpieczenia. Stwierdzono także, że ubezpieczenia, jako sposób zabezpieczenia przed stratami w produkcji roślinnej wykorzystywane są relatywnie rzadko. Ubezpieczenia upraw były częstsze w gospodarstwach o dużej powierzchni, ukierunkowanych na produkcję roślinną oraz w województwach położonych w zachodniej części Polski.
Książka może stanowić pomoc dla osób zajmujących się rynkiem ubezpieczeń rolnych w Polsce. Wskazano w niej najważniejsze czynniki wzrostu zainteresowania rolników ubezpieczeniem upraw, ale też główne bariery. Jej lektura może być przydatna dla kadry naukowej, praktyków i studentów.
Elwira Laskowska
Wycena rolniczej produkcji w toku. Teoria i praktyka
W procesie wyceny gospodarstwa bądź przedsiębiorstwa rolnego, zarówno jako zorganizowanej całości, jak również niektórych jego części składowych, spotykamy się z koniecznością oszacowania roślin i zwierząt będących w fazie rozwoju i stanowiących tzw. rolniczą produkcję w toku. Specyfika przedmiotów produkcji rolniczej w toku wymaga stosowania w ich wycenie metod uwzględniających szczególne cechy tej produkcji, zwłaszcza jej walory niematerialne przejawiające się w predyspozycjach do generowania przyszłych dochodów. Wśród czynników kreujących wartość należy ponadto wymienić zmiany przedmiotów produkcji w toku jako aktywów biologicznych w trakcie cyklu produkcyjnego oraz ich duże zróżnicowanie pod względem rodzaju i czasu trwania. W celu identyfikacji zjawiska zmiany wartości wskutek przekształcania się i wzrostu biologicznego przedmiotów rolniczej produkcji w toku, należy dostosować i właściwie wykorzystywać metody wyceny. Klasyfikacja metod wyceny obowiązująca w naszym kraju na mocy przepisów prawa przy szacowaniu nieruchomości oraz ich części składowych powoduje, że sposób postępowania przy określaniu wartości przedmiotów produkcji rolniczej w toku staje się trudny do umiejscowienia w tej klasyfikacji lub też nazwania go zgodnie z definiowanymi w niej kategoriami. Efektem tego jest często niedostateczne uwzględnianie potencjału produkcyjnego, uwarunkowanego specyfiką tej produkcji.
W publikacji zaprezentowano wyniki badań przeprowadzonych przez autorkę, których zakres obejmował rozpoznanie przesłanek teoretycznych szacowania wartości rolniczej produkcji w toku i określenie stopnia zgodności stosowanych w praktyce rozwiązań z teorią wyceny. Praca zawiera próbę weryfikacji przydatności poszczególnych metod w wycenie roślin i zwierząt jako przedmiotów rolniczej produkcji w toku z uwzględnieniem ich charakteru, przeznaczenia oraz celu wyceny.
Henryk Manteuffel Szoege
Problems of Environmental and Natural Resource Economics
Publikacja w języku angielskim stanowiwprowadzenie do ekonomiki środowiska i zasobów naturalnych. Zawiera przegląd teorii i przykładów oddziaływań między działalnością gospodarczą człowieka a środowiskiem naturalnym, a także podejść do ograniczania wpływu rozwoju gospodarczego na problemy środowiskowe.
W pierwszym rozdziale autor przytacza definicje podstawowych pojęć, takich jak środowisko, zasoby naturalne czy efekty zewnętrzne. W drugim- wyjaśnia środowiskowe konotacje (w tym wyczerpywanie zasobów naturalnych, niszczenie warstwy ozonowej, wpływające na zmiany klimatu) globalnego rozwoju gospodarczego, związanego m.in. ze wzrostem popytu na energię i zasoby naturalne, wzrostem populacji,ilości odpadów i skali zanieczyszczeń środowiska, oraz wzrostem koncentracji gazów cieplarnianych w atmosferze. Wprowadza też pojęcia śladu ekologicznego i zrównoważoności ekonomicznej.
W trzecim rozdziale przywołano wybrane wizje interakcji między działalnością gospodarczą człowieka i środowiskiem naturalnym, w tym model Thomasa Malthusa, pierwszy raport dla Klubu Rzymskiego, model Khana, Browna i Martela, teorie Jamesa Lovelocka, Kennetha Bouldinga, Hermana Dalyego i Johna Rawlsa. Przedstawiono także koncepcję zrównoważonego rozwoju. Czwarty rozdział zawiera analizę optymalnego (w sensie Pareto)poziomu zanieczyszczania środowiskaw zależności od trwałości zanieczyszczenia (szybkodegradowalnych
i nieakumulujących się, stopniowo degradujących się, i praktycznie niedegradowalnych) oraz omówienie twierdzenia Ronald Coase’a i jego krytyki.
W piątym rozdziale dokonano przeglądu ekonomicznych instrumentów polityki ochrony środowiska (m.in. opłat i podatków, subsydiów, depozytów oraz instrumentów rynkowych) i kryteriów ich doboru. Omówiono także zasadę „zanieczyszczający płaci” oraz podatek Pigou.
W szóstym – przedstawiono zarys zasad polityki Polski w zakresie ochrony środowiska i źródeł jej finansowania (środki krajowe, UE, EOG, Norweskiego Mechanizmu Finansowego, Banku Światowego, GEF).Opisano instrumenty tej polityki (subsydia pro-środowiskowe, opłaty za: zanieczyszczenia, wydobycie surowców, zniszczenia w środowisku oraz składowanie odpadów; opłaty produktowe, administracyjne i nadzwyczajne; specjalne wymagania; kary oraz certyfikaty pochodzenia energii i uprawniające do emisji gazów cieplarnianych). Wybrane ekonomiczne konsekwencje wprowadzania prawnych instrumentów ochrony środowiska stanowią przedmiot rozważań w rozdziale siódmym, w którym szczególną uwagę zwrócono na pojęcia efektywności ekonomicznej oraz zawodności rynku (market faliure) i rządu/regulacji (governmentfailure).
Autor odnosi się do zagadnienia konsumpcji w zrównoważonej gospodarce w rozdziale ósmym, przywołując kwestieekologicznego imperatywu konsumenckiego, dematerializacji konsumpcji, konsumpcji marnotrawnej, odpowiedzialności konsumenckiej i edukacji ekologicznej.
W następnym rozdziale wyjaśnia pojęcie wartości środowiska naturalnego i przedstawia wybrane metody jej mierzenia: „ceny hedonicznej”, „kosztów podróży” oraz wyceny warunkowej. Optymalna eksploatacja zasobów odnawialnych omawiana jest w rozdziale dziesiątym. Analizę optymalnej eksploatacji zasobów nieodnawialnych, z omówieniem efektywności alokacji czasu ich eksploatacji i modelu Hotellinga, zawiera następny rozdział.
W ostatnim, dwunastym rozdziale,podjęto problemuwzględnianiaoddziaływań gospodarki ze środowiskiemnaturalnym w systemie rachunków narodowych. Przedstawiono w tym celu wybrane wskaźniki dobrobytu: PKB oraz krytykę tego miernika, Miernik Dobrobytu Ekonomicznego (Measure of EconomicWelfare, MEW), Miernik Zrównoważonego Dobrobytu Ekonomicznego (Index of SustainableEconomicWelfare, ISEW), Wskaźnik Rzeczywistego Postępu (Genuine Progress Indicator, GPI), Wskaźnik Zrównoważonego Rozwoju (EnvironmentalSustainability Index, ESI), oraz Wskaźnik Wydajności Środowiskowej (Environmental Performance Index, EPI).
Wydawnictwo SGGW, Warszawa 2014
Ewa Wasilewska
Metody wnioskowania statystycznego w badaniach ekonomiczno-społecznych
Statystyka, jako nauka o metodach badania prawidłowości występujących w zjawiskach masowych znajduje zastosowanie niemal we wszystkich naukach. W ekonomii, zarządzaniu, socjologii, psychologii, medycynie i wszędzie tam, gdzie operuje się danymi (nie tylko ilościowymi, ale również jakościowymi) wykorzystywane są metody statystyczne. Szczególne miejsce przypisuje się statystyce matematycznej, będącej nauką o regułach wnioskowania o właściwościach zbiorowości generalnej na podstawie wybranej w sposób losowy próby pochodzącej z tej zbiorowości. W niniejszej pracy przedstawiono szereg metod wnioskowania statystycznego zaimplementowanych do rozwiązania postawionych problemów badawczych z zakresu nauk ekonomiczno-społecznych. Przy interpretacji wyników badań położono nacisk na przedstawienie przydatności informacyjnej prezentowanych reguł wnioskowania.
Praca podzielona jest na trzy rozdziały. Rozdział pierwszy zawiera wprowadzenie w zagadnienia związane z wnioskowaniem statystycznym. Wyjaśniono pojęcie wnioskowania statystycznego i przedstawiono rodzaje wnioskowania. Omówiono także szeroki wachlarz metod doboru próby ze szczególnym uwzględnieniem metod losowych. Rozdział drugi „Metody estymacji parametrów populacji generalnej” poświęcony jest omówieniu metod szacowania takich parametrów populacji jak średnia, wariancja, odchylenie standardowe, wskaźnik struktury. Poruszono także problem dokładności estymacji przedziałowej oraz ustalania minimalnej liczebności próby losowej. W rozdziale trzecim przedstawiono szereg testów służących weryfikacji hipotez statystycznych. Szeroko omówiono testy parametryczne, w tym dla jednej populacji oraz dla dwóch populacji oraz wybrane testy nieparametryczne.
Prezentowane metody wykorzystano do analizy masowych zjawisk ekonomiczno-społecznych, w tym zagadnień związanych z aktywnością ekonomiczną ludności oraz jakością życia.
Wydawca: Wydawnictwo „2000”
Barbara Gołębiewska (red.)
Wyzwania wspołczesnej gospodarki – aspekty teoretyczne i praktyczne
Przygotowana monografia jest przeglądem prac i doniesień naukowych doktorantów oraz młodych pracowników nauki z wielu uczelni i instytucji w kraju. Celem zbioru opracowań jest umożliwienie prezentacji głównych obszarów zainteresowań, wiedzy, poglądów i doświadczeń środowiska osób rozpoczynających pracę naukową.
Opracowanie obejmuje szeroko rozumiane tematy i zagadnienia z zakresu nauk ekonomicznych i społecznych. 47 opracowań składających się na niniejszą monografię odnosi się zarówno do zagadnień makro-, jak i mikroekonomicznych. Tematyka przygotowanych prac obejmuje problemy funkcjonowania współczesnej gospodarki, w tym między innymi: ekonomiki przedsiębiorstw, ekonomii sektora publicznego, finansów i rachunkowości, zarządzania i marketingu, bioekonomii, a także uwarunkowań środowiskowych działalności gospodarczej. Zróżnicowanie zgromadzonych artykułów wskazuje, iż zmiany, jakie następują w naszym otoczeniu, w tym związane z problemami i wyzwaniami współczesnej gospodarki, dotyczą bardzo zróżnicowanych sfer działalności.
W części opracowań obszar badań koncentruje się na zagadnieniach dotyczących agrobiznesu. Podjęte problemy odnoszą się między innymi do efektów produkcyjno-ekonomicznych prowadzonej działalności rolniczej, oceny sytuacji dochodowej gospodarstw, zmian cen produktów rolnych, uwarunkowań funkcjonowania systemów żywnościowych, czy też ogólnych przemian następujących w agrobiznesie.
Wydawca: Wydawnictwo SGGW